1. Bing(Off) [ 22 Sep 2013, 8:52 ]
daviwyot php swavla,eseigi shevqmnat .php faili da daviwyot
<?php
echo "rafer xar fancqval ";
aseve tu gvinda html kodebis php shi shetana
echo 'html kodi';
?>
gverdis weris dros zogiertebs gvezareba meta tegebis wera,shevqmnat rame.php da davaincludot,magram am shemtxvevashi ireva title yvela failshi, gavxsnat rame.php da chavwerot <title>$sulxani</title>
php failshi chavwerot
$sulxani='revici';
require_once ("rame.php");
da failis title iqneba revici
shedegad tu gvinda am funqciis failshi gamotana unda davwerot
sulxani();
da gamova,phpshi bevri ramea megobrebo,romelsac yvelas ver davwer,daweret ra gainteresebt,da tu vicit gamogexmaurebit [Pasuxi][Cit]|
__________ bolo redaqtireba 30 Sep 2013, 21:50; sul 1 -jer
2. ~FRONT~(Off) [ 30 Sep 2013, 21:45 ]
სახელმძღვანელოში გადმოცემულია პროგრამირების ენა php, რომელიც დღეისათვის ვებ დაპროგრამების სამყაროში წამყვან ადგილს იკავებს თავის ფუნქციონალურობით, საიმედოობითა და მოხერხებულობით.
აქ წარმოდგენილი სასწავლო კურსის წარმატებით გავლის შემდეგ, თქვენ უპრობლემოდ შეგეძლებათ პროფესიონალური დონის, დაცული ვებგვერდების აწყობა. ასევე php პროგრამირების ენის წარმატებით შესწავლა, საწინდარია მომავალში უფრო რთული პროგრამირების ენების იოლად ათვისებისა, ისეთების მაგალითად როგორიცაა: C#, C და შემდგომ კიდევ უფრო რთული C++
მაქსიმალურად შევეცდები თავიდან აგარიდოთ არასასარგებლო და ხშირად გამოუყენებადი ინფორმაცია. ასევე თავს არ შეგაწყენთ აკადემიური ენით საუბრით, ვინაიდან და რადგანაც, დამწყებ php -ს შემსწავლელებს ძალზედ გაუჭირდებათ მსგავსი ტიპის ინფორმაციის ათვისება. ჩვენ დაწვრილებით, დაბეჯითებით, ნაბიჯ-ნაბიჯ და მარტივი ურთიერთობების ენით შევისწავლით მეტად რთულ php პროგრამირების ენას. სიტყვა რთული ნუ შეგაშინებთ, როგორც ამბობენ მთავარია მონდომება და რთული არაფერია.
თუკი სწავლების პროცესში პრობლემა შეგექმნათ, მაშინ კიდევერთხელ გადაავლეთ თვალი თეორიულ მასალას, გაითავისეთ იგი და მხოლოდ ამის შემდეგ შეუდექით პრაქტიკულ მეცადინეობას. აქვე დაიხსომეთ ერთი უმარტივესი და მეტად გონივრული გამონათქვამი: „არ არსებობს პრობლემა, არსებობს უბრალოდ ამოცანა“.
სამწუხაროდ წიგნის ელექტრონული ვერსია არაა შემოწმებული ქართული ენის სპეციალისტების მიერ, ასე რომ სასვენი ნიშნების შეცდომით გამოყენებისაგან და სინტაქსური დარღვევებისაგან სახელმძღვანელო დაზღვეული არ გახლავთ.
არავითარი შეცდომა არაა დაშვებული პროგრამირების მხრივ, კერძოდ ხშირია ელექტრონულ სახელმძღვანელოებში მაგალითებისა და ლისტინგების არასწორად ჩაწერის შემთხვევები, ხშირად ორმაგი პროგრამული ბრჭყალების ნაცვლად გამოყენებულია აპოსტროფები, ან გამოტოვებულია მძიმეები და სხვა, ამ სახელმძღვანელოში კი მსგავსი ტიპის შეცდომებს ნამდვილად ვერ აღმოაჩენთ. მაშასე ვუსურვოთ ერთმანეთს წარმატებები. „წინ პროგრამირების სამყაროს დასაპყრობად!!“ [Pasuxi][Cit]|
3. ~FRONT~(Off) [ 30 Sep 2013, 21:46 ]
რა არის საჭირო php -ს ასათვისებლად ?
* პირველ რიგში საჭიროა ფლობდეთ ვებ დაპროგრამების ძალზედ მარტივ html (HyperText Markup Language) ენას, მხოლოდ ამის შემდეგ შეძლებთ აითვისოთ შედარებით უფრო რთული, php (Personal Home Page) დაპროგრამების ენა. უფრო დასაფასებელია თუკი html -თან ერთად, თქვენ ასევე ფლობთ პროგრამირების ენას css (Cascading Style Sheet) თუმცაღა ამ უკანასკნელის არცოდნა, ხელს არ შეგიშლით php -ს ათვისებაში.
* php ენა html -გან განსხვავებით სერვერული ტიპისაა, ანუ php სკრიპტს (პროგრამას, სცენარს) ამუშავებს სერვერი და რეზულტატი html ენის სახით მიეწოდება ბრაუზერს, რომელიც შემდეგ გამოისახება ეკრანზე მომხმარებლისათვის გასაგებ ენაზე. სწორედ ამიტომაა, რომ საიტის პროგრამული კოდის ნახვის დროს თქვენ ბრაუზერი გაწვდით არა php, არამედ html ანუ ჰიპერტექსტის პროგრამულ კოდს.
* თუკი სერვერთან არ მუშაობთ, მაშინ თქვენს ლოკალურ კომპიუტერზე უნდა დააყენოთ ვებსერვერი. ჩვენ ვისარგებლებთ დღეისათვის ყველაზე პოპულარული apache web server -ით. ლოკალურ კომპიუტერზე http (HyperText Transform Protocol) -ის დაყენების შემდგომ, ჩვენს შემთხვევაში კი apache -ის ინსტალაციის დასრულების შემდეგ, თქვენ ასევე უნდა დააყენოთ php და მიაბათ იგი apache -ს. ამ პროცედურების წარმატებით ჩატარების შემდგომ, თქვენ უპრობლემოდ შეძლებთ php სკრიპტის გახსნას თქვენს ლოკალურ კომპიუტერზე.
* საჭიროა ლოგიკური აზროვნების უნარი, კომპიუტერთან დიდხანს ჯდომამ არ უნდა გადაგღალოთ, ასევე უნდა იყოთ მაქსიმალურად დაკვირვებულები, რათა არ გამოგრჩეთ პატარა წერტილი ან მძიმეც კი, რომელმაც შეიძლება ფატალური შედეგები გამოიწვიოს პროგრამის წერის დროს, პროგრამულ კოდში.
* ასევე საჭიროა გქონდეთ ინტერნეტში მუშაობის გამოცდილება, ინფორმაციის სწრაფად მოძიების უნარი, ძალზედ სასიხარულო ფაქტია თუკი ერკვევით კომპიუტერულ ქსელებში ოდნავ მაინც, ხოლო თუკი გაქვთ გამოცდილება სხვა პროგრამირების ენებთან მუშაობისა, მაშინ php ენის ათვისება თქვენთვის უმარტივესი გახდება.
* საჭიროა დაიცვათ სტანდარტები. დღეს დღეობით უამრავი ბრაუზერი არსებობს, რომლის საშუალებითაც ხდება ვებგვერდების დათვალიერება, თითოეული ბრაუზერი სხვადასხვა პროგრამულ ბირთვზეა დაწერილი, ამიტომ აუცილებელია გაითვალისწინოთ თითოეული მათგანის მოთხოვნები, რათა სხვადასვხა ბრაუზერებმა თქვენი ვებგვერდი სხვადასხვაგვარად არ გამოსახონ მომხმარებელთა მონიტორებზე.
* აუცილებლად წაიკითხეთ თეორიული მასალა, პრაქტიკული მეცადინეობების დროს შეეცადეთ უშეცდომოდ დაწეროთ პროგრამები, ხოლო თუკი თქვენ პროგრამებს სახელმძღვანელოს ფურცლებიდან დააკოპირებთ, მაშინ შეეცადეთ თავიდან ბოლომდე მის გაშიფვრას, გაამახვილეთ ყურადღება თითოეულ დეტალზე.
პროგრამის გაშვების დროს შეცდომის დაფიქსირების შემთხვევაში დაუბრუნდით პროგრამულ კოდს თავიდან, მოიძიეთ მასში შეცდომა, გაასწორეთ იგი და დაიმახსოვრეთ შეცდომის მიზეზი, რათა სხვა დროს, მსგავსი ტიპის შეცდომა ხელთავიდან აღარ დაუშვათ. [Pasuxi][Cit]|
4. ~FRONT~(Off) [ 30 Sep 2013, 21:47 ]
ზოგიერთი რამ, რაც უნდა იცოდეთ!
* http (hypertext transfer protocol) ჰიპერტექსტის გადაცემის პროტოკოლი, სწორედ ეს პროტოკოლი მუშაობს ვებგვერდებთან.
* www (world wide web) მსოფლიოს გაფართოებული ობობას ქსელი, ანუ გლობალური სივრცე, ინტერნეტი.
* internet - ინტერნეტი, ანუ საერთაშორისო ქსელი international net (სიტყვა net - ქსელს ნიშნავს).
* ftp (file transfer protocol) - ფაილების სერვერზე გადაგზავნის პროტოკოლი (იყენებს ოცდამეერთე პორტს).
* server - სერვერი, ჩვეულებრივ კომპიუტერთან შედარებით მძლავრი მანქანა, სადაც ინახება გარკვეული სახის ინფორმაცია და რომელიც მართავს ქსელს.
* ip (internet protocol) ინტერნეტ პროტოკოლი, რომლის საშუალებითაც ცნობენ ქსელში ჩართული კომპიუტერები ერთმანეთს.
* dns (domain name system) დომენური სახელების სისტემა, დომენი სახელია, რომელიც ip მისამართზეა მიბმული.
* hosting - ჰოსტინგი, ინტერნეტში ვებგვერდების განთავსება, ანუ ლოკალური საიტის გლობალურ სივრცეში გადატანა.
* localhost - ლოკალური ჰოსტი (ჰოსტი ანუ კომპიუტერი, მომხმარებლი, რომელიც ლოკალურ ქსელშია ჩართული).
* error 404 - შეცდომა 404. გამოდის იმ შემთხვევაში, თუ მაგალითად მოთხოვნილი მისამართი ვერ მოიძებნა, ანუ არ არსებობს.
* error 403 - შეცდომა 403, რომელიც გამოდის იმ შემთხვევაში, როცა მოთხოვნილი მისამართი მოიძებნა, მაგრამ აკრძალულია მასზე შეღწევა.
* error - ნიშნავს შეცდომას. php -ზე პროგრამის წერის დროს თუკი დაფიქსირდა შეცდომა, იგი გეცნობებათ error - ით.
* index - დირექტორიის, ანუ კატალოგის საწყისი ფაილია. (index.php ანდაც index.html არის ასევე default.html ანდაც default.php საწყისი ფაილები).
* url - რესურსების უნივერსალური ლოკატორი, გამოსახავს დოკუუმენტის ან სხვა ობიექტების მისამართს.
* დირექტორია - დირექტორია, ანუ იგივე ფოლდერი, საქაღალდე და როგორც ყველაზე ხშირად ეძახიან - პაპკა.
* download - სიტყვა load ტვირთს ნიშნავს, down კი ქვემოთ, ძირს, მაშასე, download ჩამოტვირთვას ნიშნავს.
* upload - სიტყვა up ნიშნავს ზემოთ, მაღლა, ხოლო load როგორც უკვე განვიხილეთ ტვირთს, ანუ upload ნიშნავს ატვირთვას.
* კეში - კეში, ანუ საიდუმლო მეხსიერება, რომელიც არ ჩანს. თქვენი ბრაუზერი სხვადასვა საიტებს იმახსოვრებს თავის კეშ-მეხსიერებაში, შედეგად კი, უკვე ერთხელ ჩამოტვირთული ვებგვერდი, მეორედ უფრო სწრაფად იტვირთება, რაც კეშ-მეხსიერების დამსახურებაა.
* დაპროგრამების ენა - პროგრამის შესადგენი ალგორითმის გამოსახვა სპეციალურ კოდირებულ ენაზე, რომელსაც ბრძანებები გადაჰყავს მანქანურ ენაზე. მანქანური ენის დროს პროცესორში ბრძანებები იწერება ორობით კოდში 0 -ით და 1 -ით (ასავე 0 -ის და 1-ების მიმდევრობით გადაცემით ხდება ქსელში პაკეტების გაცვლა, სადაც სიმბოლო 0 შეესაბამება დენის მაღალ ძაბვას ხოლო 1 შედარებით დაბალ ძაბვას,
რომელსაც გამოიმუშავებს ქსელის ადაპტერი. მიღებული პაკატები შემდგომ გადაეგზავნება კაბელს შემდგომი მარშრუტიზაციისათვის. ასეთი ტიპის კოდირება გამოიყენება ქსელის Ethernet ტექნოლოგიაში, nrz ან მანჩესტერის კოდის გამოყენებისას. ხოლო უკაბელო შეერთებისას პაკეტები გადაიცემა რადიოარხით, სატელეფონო სიგნალებით ან თანამგზავრული ქსელით, wi-fi ტექნოლოგიით და სხვ).
* network - ქსელი, რომელიც უზრუნველყოფს კომპიუტერებს შორის ინფორმაციის გაცვლას (როგორც ზემოთ ავღნიშნეთ, ქსელში ინფორმაცია გადაიცემა პაკეტების სახით. კერძოდ, რაიმე ფაილის გადაცემისას, ფაილი იყოფა პაკეტებად, გადადის იგი ქსელისათვის გასაგებ ფორმატში და გაივლის კაბელს, შემდეგ მივა დანიშნულების ადგილამდე, მიმღები კომპიუტერი ააწყობს მიღებულ პაკეტებს და გადაიყვანს მას ქსელისათვის გასაგები ენიდან - ოპერაციული სისტემისათვის გასაგებ ენაზე. ამ ყოველივეს კოდირება-დეკოდირების პროცესი ჰქვია და მას ქსელი უზრუნველყოფს თავისი საქსელო მოწყობილობებით).
* პორტები - პორტი შეიძლება აღვიქვათ როგორც ვირტუალური კარი, სადაც შედის და გამოდის ინფორმაცია, ანუ ხორციელდება ტრაფიკი. პორტების რაოდენობა 1 -დან 65536 -მდე გრძელდება. 80-ე პორტს იკავებს ვებსერვერი, 21 -ს ftp პროტოკოლი, 25 -ს smtp პროტოკოლი და სხვა.
* პროტოკოლები - პროტოკოლი ეს წინასწარ გაწერილი სამუშაო ნაბიჯთა კრებულია, ანუ პროტოკოლში უკვე წინასწარაა გაწერილი, მისი დანიშნულება. არსებობს tcp, udp, ip, http, ftp, smtp და სხვა პროტოკოლები. პროტოკოლი tcp უზრუნველყოფს ქსელში პაკეტების დანიშნულების ადგილამდე მიტანას, იგივე მოვალეობა აკისრია udp პროტოკოლს, ოღონდ მისი გამოყენებისას პაკეტების შემოწმება არ ხდება, ანუ udp პროტოკოლი არ იძლევა გარანტიას, რომ პაკეტებს ბოლომდე მიიტანს და მათ დაუკარგავად გადასცემს დანიშნულების ჰოსტს. პროტოკოლი http კი მუშაობს ვებგვერდებთან. smtp პროტოკოლს იყენებს ელ-ფოსტა. ftp პროტოკოლი გამოიყენება ფაილების სერვერზე გადასაგზავნად.
* software - პროგრამული უზრუნველყოფა, ანუ როგორც ხშირად მას ეძახიან „სოფტი“, რომელიც საჭიროა კომპიუტერის გასამართად.
* hardware - აპარატურული უზრუნველყოფა, ტექნიკური მხარე და როგორც მას ხშირად ეძახიან, იგივე „ჰარდი“.
* admin - ადმინისტრატორი, ანუ სუპერმომხმარებელი, რომელიც სარგებლობს სისტემის ყველა ფუნქციით და განსაზღვრავს მართვის პოლიტიკას.
* user - მომხმარებელი და როგორც მას ხშირად ეძახიან „იუზერი“. [Pasuxi][Cit]|
5. Skidrow(Off) [ 30 Sep 2013, 21:48 ]
magashi ver dagetanxmebi php da c s sirtuleze,me ar vici php s ras edzaxi mara mag enit yvelaperia shesadzlebeli yvela dinamiuri ena rtulia,php class ebi naxet da wignebi waikitxed,echo "givi"; php araa ) [Pasuxi][Cit]|
როგორც უკვე ავღნიშნეთ, იმისათვის, რომ თქვენ შეძლოთ php სკრიპტის გახსნა, მოგიწევთ დააყენოთ ვებსერვერი apache და შემდგომ php. წინააღმდეგ შემთხვევაში ბრაუზერი (ბრაუზერი პროგრამაა, რომლის საშუალებითაც ხდება საიტების დათვალიერება) თქვენს php სკრიპტს არასწორად გახსნის, ან მისი გახსნის ნაცვალდ, მის გადმოწერას შემოგთავაზებთ.
მაშასე, იმისათვის, რომ php ფაილი ბრაუზერმა გახსნას ისე, როგორც მაგალითად ჩვეულებრივი html დოკუმენტი, საჭიროა windows ოპერაციულ სისტემაზე (სერვერზე მუშაობისას ასევე ხშირად გამოიყენება ოპერაციული სისტემა linux, მაგრამ ჩვენ განვიხილავთ სერვერის დაყენებას Microsoft windows -ის მაგალითზე) მოვიქცეთ შემდეგნაირად:
1. გადმოწერეთ apache http server 2.0 მისამართიდან: http://httpd.apache.org/download.cgi (ეს გახლავთ აპაჩის ოფიციალური ვებგვერდი, თუმცაღა სხვა საიტებიდანაც შეძლებთ აპაჩის გადმოტვირთვას). მაშასე, შევდივართ ზემოთ აღნიშნულ მისამართზე და ვიწერთ ფაილს სახელად apache_2.0.55-win32-x86-no_ssl.exe რომელიც განკუთვნილია ოპერაციული სისტემა ვინდოუსის 32 ბიტიანი ვერსიისათვის (თუკი თქვენ სარგებლობთ 64 ბიტიანი სისტემით, მაშინ აირჩიეთ 64 ბიტიანი ოპერაციული სისტემისათვის შესაფერისი საინსტალაციო ფაილი). ფაილის გადმოწერის შემდგომ ვიწყებთ აპაჩის ინსტალაციას:
2. ინსტალაციის პროცესი მიმდინარეობს ჩვეულებისამებრ ასე, რომ თქვენ პრობლემა არ შეგექმნებათ, მთავარია მიჰყვეთ ბრძანებებს, დანარჩენს კი აპაჩის საინსტალაციო ფაილი თავად შეასრულებს.
საინსტალაციო exe ფაილის გაშვების შემდეგ მიჰყევით მოცემულ ინსტრუქციას:
* დაეთანხმეთ ლიცენზირებულ შეთანხმებას და დააჭირეთ ღილაკს next (apache http server წარმოადგენს უფასო პროგრამულ უზრუნველყოფას, ასე რომ თქვე არავითარი თანხის გადახდა არ დაგჭირდებათ ლიცენზიის მოსაპოვებლად).
* შემდგომ მოგიწევთ შეავსოთ ტექსტური ველები. პირველ ველში უნდა მიუთითოთ თქვენი საიტის დომენის სახელი, თუკი დომენი არ გაქვთ ჩაწერეთ localhost ან სხვა თქვენთვის სასურველი მისამართი. მეორე ველში შეიტანეთ საიტის სრული მისამართი ან კვლავ გამოიყენეთ მისამართი localhost და ბოლოს მიუთითეთ მეილი, თუკი მეილი არ გაქვთ მიუთითეთ ნებისმიერი.
* აუცილებლად აირჩიეთ რეჟიმი for All users, on Port 80, as a Service – Recommended. რათა აპაჩი მეოთხმოცე პორტზე დაყენდეს, და პრობლემები არ შეგექმნათ მომავალში.
* აირჩიეთ რეჟიმი Typical და დააჭირეთ ღილაკს next.
ჩვენ აპაჩს დავაინსტალირებთ დუმილით გათვალისწინებულ საქაღალდეში, რომელიც განთავსდება თქვენი სისტემური დისკის Program Files კატალოგში.
ამის შემდეგ, ამოწმებთ დაყენებულია თუ არა თქვენს კომპიუტერზე აპაჩი. ამისათვის შედიხართ მისამართზე http://localhost და თუკი, გამოდის შეტყობინება It’s work ეს იმას ნიშნავს, რომ ყველაფერი რიგზეა, ხოლო თუკი ბრაუზერმა არავითარი შეტყობინება არ გამოიტანა ეს იმას ნიშნავს, რომ აპაჩი არ მუშაობს, ამის მიზეზი შეიძლება გახლდეთ შემდეგი ფაქტორები:
* ფაირვოლმა (firewall) დაბლოკა მეოთხმოცე პორტი, რომელიც აუცილებელია აპაჩის ფუნქციონირებისათვის. გამოსავალი გახლავთ ფაირვოლის ზოგიერთი ფუნქციის შეზღუდვა.
* მეოთხმოცე პორტი მიუწვდომელია, ანუ დაკავებულია სხვა პროგრამის მიერ. გამოსავალი გახლავთ იმ პროცესის ამოგდება სისტემიდან, რომელიც იყენებს მეოთხმოცე პორტს. ანდაც საჭიროა თავად პროგრამის კონფიგურაცია, რათა მან აღარ გამოიყენეოს მეოთხმოცე პორტი (skype, teamviewer - განსაკუთრებით!)
* საჭიროა აპაჩისათვის ავტოსტარტის მინიჭება, ანუ აპაჩი უნდა ირთვებოდეს ავტომატურად, სისტემის ჩატვირთვისთანავე, როგორც სერვერი.
* აპაჩის შეფერხების მიზეზი შეიძლება იყოს ოპერაციული სისტემის გაუმართაობა ან სხვა. ოპერაციულ სისტემა windows 7 -ში, ხშირად შექმნილა პრობლემა აპაჩის გაშვებასთან დაკავშირებით. მახსოვს პრაქტიკაში მქონდა შემთხვევა, როდესაც აპაჩ ვებსერვერის შეფერხების მიზეზი, სრულიად მოულოდნელი, C:\Windows\System32\drivers\etc საქაღალდეში განთავსებული host ფაილი იყო.
2. მომდევნო ეტაპზე დავაყენოთ php. ამისათვის შედიხართ მისამართზე: http://www.php.net/downloads.php შემდგომ იწერთ არქივს სახელწოდებით php-5.1.2-Win32.zip და ახორციელებთ მის გაშლას. ჩვენ დასაწყისისათვის სისტემურ დისკზე Program Files საქაღალდეში შევქმნათ ახალი საქაღალდე სახელწოდებით php და მასში გავშალოთ (გამოვაარქივოთ), გადმოწერილი არქივი php-5.1.2-Win32.zip.
მორჩა php დაყენებულია, ეხლა საჭიროა იგი მივაბათ აპაჩს და მოვახდინოთ აპაჩ ვებსერვერის კონფიგურაცია. [Pasuxi][Cit]|
მას შემდეგ, რაც დავაყენებთ apache http server –ს და php -ს, ვიწყებთ მათ კონფიგურაციას. ჩვენ აპაჩი დავაყენეთ C:\Program Files\Apache Group საქაღალდეში, შესაბამისად თქვენი ვებგვერდის ელემენტები, html და php ფაილები უნდა გადაიტანოთ საქაღალდეში C:\Program Files\Apache Group\Apache2\htdocs
თუკი გსურთ საიტის ძირეული ფოლდერი შეცვალოთ, ანუ თქვენი საიტი განათავსოთ სხვა საქაღალდეში, ამისთვის მოგიხდებათ აპაჩის კონფიგურირება. მაგალითად D დისკზე შევქმნათ საქაღალდე სახელწოდებით saiti რომელშიც განთავსდება შემდგომ თქვენი ვებგვერდი.
მაშასე შექმენით D დისკზე საქაღალდე სახელწოდებით saiti შემდეგ კი თავად saiti საქაღალდეში, შექმენით ახალი საქაღალდეები სახელწოდებებით www და cgi-bin ამის შემდეგ, გახსენით აპაჩის საქაღალდე, სახელწოდებით C:\Program Files\Apache Group\ Apache2\logs და დააკოპირეთ ფაილები access.log და error.log (access და error) ჩვენს მიერ შექმნილ საქაღალდეში D:\saiti შემდეგ გახსენით საქაღალდე C:\Program Files\Apache Group\Apache2\conf მასში მოძებნეთ ფაილი httpd.conf (httpd) და შეიტანეთ მასში შემდეგი სახის ცვლილებები:
* მოძებნეთ httpd.conf -ში ჩანაწერი:
ServerRoot "C:/Program Files/Apache Group/Apache2" - ეს გზა მიუთითებს აპაჩ სერვერის მდებარეობის ადგილს, მას ჩვენ შეუცვლელად დავტოვებთ, ვინაიდან, აპაჩი ჩვენ სწორედ ამ მისამართზე გვაქვს დაინსტალირებული.
* აპაჩი იყენებს მე-80 პორტს, ამიტომაც ჩვენ Listen 80 ჩანაწერს არ შევცვლით.
* მიუთითოთ გზა საწყის დოკუმენტამდე. მოძებნეთ ჩანაწერი:
DocumentRoot "C:\Program Files\Apache Group\Apache2\htdocs"
და შეცვალეთ იგი ჩანაწერით:
DocumentRoot "D:/saiti/www"
ყურადღება გაამახვილეთ სლეშ ნიშანზე, კერძოდ:
ოპერაციულ სისტემა windows -ში გამოიყენება ესეთი სლეში: „\“
აპაჩის კონფიგურაციისას კი ჩვენ გამოვიყენებთ ესეთს: „/“
* მიუთითოთ საწყისი დირექტირია. მოძებნეთ ჩანაწერი:
<Directory "C:/Program Files/Apache Group/Apache2/htdocs">
და შეცვალეთ იგი ჩანაწერით:
<Directory "D:/saiti">
Options Indexes Includes
AllowOverride All
Order allow,deny
Allow from all
</Directory>
* მიუთითეთ დირექტორიის საწყისი ფაილები:
DirectoryIndex index.php index.html index.html.var
* ჩართეთ SSI:
AddType text/html .shtml
AddHandler server-parsed .shtml .html .htm
* მიუთითეთ გზა log ფაილებამდე, ამისათვის მოძებნეთ ჩანაწერი:
ErrorLog C:/Program Files/Apache Group/Apache2/logs /error.log
CustomLog C:/Program Files/Apache Group/Apache2/logs /access.log common
და შეცვალეთ იგი ჩანაწერით:
ErrorLog D:/saiti/error.log
CustomLog D:/saiti/access.log common
ეხლა დაარესტარტეთ აპაჩი და მორჩა, აპაჩის კონფიგურაცია დასრულდა. შემდეგ შექმენით რაიმე მარტივი index.html ფაილი და შეინახეთ იგი D:\saiti\www საქაღალდეში. შემდგომ გახსენით მისამართი http://localhost თუკი თქვენს მიერ შექმნილი index.html ფაილი გამოდის ამ მისამართზე, ეს იმას ნიშნავს, რომ ყველაფერი რიგზეა.
თუკი რეზულტატი ვერ მიიღეთ და აპაჩი აღარ ირთვება, ეს იმას ნიშნავს, რომ თქვენ რაღაც შეგეშალათ კონფიგურაციის დროს, საჭიროა დაბრუნდეთ თავში და გაასწოროთ შეცდომა.
აპაჩის კონფიგურაციის შემდგომ, საჭიროა php -ს მიბმა მასზე, რათა შეძლოთ php ფაილის გახსნა. ამისათვის კვლავ გახსენით ნაცნობი httpd.conf ფაილი და შეიტანეთ მასში ცვლილება, კერძოდ, განყოფილება AddType -ში ჩაამატეთ ჩანაწერი:
AddType application/x-httpd-php phtml php
<Directory "C:/Program Files/php">
Allow from all
Options ExecCGI
</Directory>
ScriptAlias "/php_dir/" "C:/Program Files/php/"
Action application/x-httpd-php "/php_dir/php-cgi.exe"
კვლავ დაარესტარტეთ აპაჩი. შემოწმებისათვის შექმენით პატარა index.php ფაილი, მაგალითად ასეთი შინაარსის:
<?php
print "hello php!";
?>
შეინახეთ ეს ფაილი D:\saiti\www საქაღალდეში და გახსენით მისამართი http://localhost თუკი გამოდის შეტყობინება „hello php“ ეს იმას ნიშნავს, რომ ყველაფერი რიგზეა, ხოლო თუკი მის ნაცვლად მთლიანი ტექსტი გამოვიდა, ანდაც არ გაიხსნა ფაილი, მაშინ მოგიწევთ მოძებნოთ კონფიგურაციის დროს დაშვებული შეცდომა და შეასწოროთ იგი. ჩამოთვლილი პროცედურების წარმატებით დასრულების შემდეგ, თქვენ თქვენს ლოკალურ კომპიუტერზე დააყენებთ ვებსერვერს.. მომავალში კი თქვენს php ფაილებს შეინახავთ D:\saiti\www დირექტორიაში (ფოლდერში). [Pasuxi][Cit]|
დასაწყისისათვის გავეცნოთ php -ს სტრუქტურას. php სკრიპტი შეიძლება საერთოდ არ შეიცავდეს html ტეგებს, ანდაც შესაძლებელია იგი ჩასმული იყოს html -ში, ნებისმიერ შემთხვევაში, php კოდის შემცველი ფაილი, უნდა შეინახოთ php ფორმატში, მაგალითად faili.php სდაც faili დოკუმენტის სახელია, ხოლო .php გაფართოება.
php პროგრამის დასაწერად არაა აუცილებელი რაიმე განსაკუთრებული პროგრამული უზრუნველყოფა, უბრალო ტექსტური რედაქტორის notepad -ის საშუალებით თქვენ უპრობლემოდ შეძლებთ php -ზე პროგრამების წერას.
html -ში, php სკრიპტის ჩასმის რამოდენიმე ხერხი არსებობს:
1. <script language="phpscript"> კოდი </script>
2. <? კოდი ?>
3. <?php კოდი ?>
უნდა აღინიშნოს, რომ მესამე ვარიანტი უფრო მისაღებია ვიდრე დანარჩენი ორი. პროგრამირების დროს php -ს თითოეული დასრულებული ხაზი ერთმანეთისაგან უნდა გამოიყოს წერტილ-მძიმით.
თუკი php -ზე პროგრამირების დროს თქვენ დაუშვებთ შეცდომას, მაშინ ეკრანზე გამოვა შეცდომის მანიშნებელი სიტყტვა error და იმ ხაზის ნომერი, რომელზედაც აღმოჩენილი იქნა შეცდომა. მაგალითად:
Parse error: syntax error ... on line 4 რაც ნიშნავს, რომ პროგრამის მეოთხე ხაზზე დაშვებულია შეცდომა, ამიტომ თქვენ უნდა გადაათვალიეროთ მეოთხე ხაზი და გაასწოროთ შეცდომა. თუკი პროგრამაში შეცდომა ბევრჯერაა დაშვებული, გამოდის მხოლოდ წინამდებარე შეცდომით დაწერილი ხაზის ნომერი, ამ შეცდომის აღმოფხვრის შემდეგ მომდევნო ხაზის ნომერი და ასე გაგრძელდება მანამ, სანამ არ გასწორდება ყველა შეცდომა.
Php ძალიან ნაკლებად თუ გაპატიებთ რაიმე ტიპის შეცდომებს, ამიტომ აუცილებელია პროგრამის წერის დროს არ აურდაურიოთ ერთმანეთში სხვადასხვა ელემენტები, არ გამოგრჩეთ წერტილ-მძიმე და პროგრამული ფრჩხილები.
უნდა აღინიშნოს, რომ php დოკუმენტის პირდაპირ გახსნა არ გამოიტანს სასურველ რეზულტატს, მას აუცილებლად უნდა მივაკითხოთ http პროტოკოლით, ჩვენს შემთხვევაში ბრაუზერმა უნდა მიაკითხოს http://localhost მისამარს. მხოლოდ http პროტოკოლით გადაცემული მოთხოვნის შემდეგ გამოიტანს ბრაუზერი php -ის რეზულტატს ეკრანზე. [Pasuxi][Cit]|
|php sheswavla
";
