1. nucii (Off)
[ 10 Sep 2013, 19:10 ]
ეპილეფსია

(ძველბერძ. ἐπίληψις, epílēpsis, „შეტევა, თავდასხმა“) წარმოადგენს დაავადებას,
რომლისთვისაც
დამახასიათებელია
მინიმუმ ერთი სპონტანურად
აღმოცენებული გულყრის
ეპიზოდი, რომელიც არ
არის გამოწვეული ცხადად შეცნობადი წინასწარი მიზეზით (მაგალითად მწვავე ანთება, ელექტროტრავმა ან მოწამვლა). ასეთი
ეპილეფსიური შეტევები
არის თავის ტვინის
ნეირონული ჯგუფების
პროქსიმალური სინქრონული განტვირთვების შედეგი,
რაც უეცარ უნებლიე
სტერეოტიპულ ქცევის ან/
და ცნობიერების დარღვევებს იწვევს.
დიაგნოსტირებისთვის
მნიშვნელოვანია
ანამნეზის და თავის
ტვინის ელექტრული
აქტივობის შესწავლა
(ელექტროენცეფალოგრამა, ეეგ; იხ.
ელექტროენცეფალოგრაფია). რუტინული კვლევის
მეთოდებს მიეკუთვნება
აგრეთვე რადიოლოგიური
გამოკვლევები. მკურნალობა თავდაპირველად იწყება
კრუნჩხვის დამთრგუნველი
(ანტიკონვულსიური)
მედიკამენტებით.
თერაპიის მიმართ
რეზისტენტობის
გამოვლენის შემთხვევაში
მკურნალობაში ერთვება
სხვა მეთოდები (ეპილეფსიის ქირურგიული მკურნალობა). ეპილეფსია
დაავადებულის
ყოველდღიურ ცხოვრებაზე მრავალმხრივი
ზემოქმედებით
ხასიათდება, რაც
მკურნალობის პროცესში
გათვალისწინებულ უნდა
იქნას.

ეპილეფსია მხოლოდ ადამიანებისთვის არ არის დამახასიათებელი.
მსგავსი ფორმით იგი
შესაძლოა სხვადასხვა
შინაურ ცხოველებშიც
შეგვხვდეს.

ეპიდემიოლოგია

გენერალიზებული
გულყრა შესაძლოა
აღმოცენდეს ნებისმიერ
ადამიანში, თუ თავის
ტვინი შესაბამისად
მძლავრი ფიზიკური ან
ქიმიური გამღიზიანებლის
ზემოქმედებას განიცდის.
ადამიანთა დაახლოებით
10%-ს აღენიშნება
გულყრის მიმართ
მომატებული მზაობა,
რომელიც თავს იჩენს ეეგ
გამოკვლევის დროს.
ადამიანების 4-5%
განიცდის ერთხელ ან
მეტჯერ მთელი სიცოცხლის განმავლობაში
განსაკუთრებული
ზემოქმედების ქვეშ
ეპილეფსიურ შეტევას,
რომელიც, როგორც წესი,
სპეციფიური ფაქტორების
ზემოქმედების გარეშე
აღარ მეორდება. ასეთი
სახის „შემთხვევითი
გულყრებისგან“ უნდა
განვასხვავოთ ე. წ.
„აქტიური ეპილეფსია“
ანუ „პროგრესირებადი
გულყრები“, რომელიც
მაგ. გერმანიის
მოსახლეობის 0,5–1,0%–
ში გვხვდება.

ეპილეფსიის ინსიდენსი
(დაავადების ახალი
შემთხვევების სიხშირე)
დამოკიდებულია ასაკზე.
თუ არ ჩავთვლით
თერმული და ცაკლეული
სპონტანურად
აღმოცენებული ერთეული გულყრების შემთხვევებს ყოველწლიურად
საშუალოდ ეპილეფსიით
ავადდება 100 ათასიდან
60 ბავშვი 43-82/100.000
დიაპაზონში. რაც შეეხება
მოზრდილებს,
თავდაპირველად
ინსიდენსი იკლებს
30-50/100.000
ყოველწლიურად, ხოლო
50 წლის ასაკიდან ისევ
იმატებს 140/100.000–
მდე წელიწადში. თუ
ავიღებთ ეპილეფსიის
ყველა შემთხვევას 74
წლის ასაკამდე,
დაავადების ზოგადი
სიხშირე იქნება
დაახლოებით 3,4
პროცენტი.[1] ასაკთან
დამოკიდებულებას იჩენს
ასევე აქტიური
ეპილეფსიის პრევალენსი.
ბავშვებში იგი შეადგენს
3-6 დაავადებულს 1000
ბავშვზე. ადრეული
ბავშვობის ასაკში უმეტეს
შემთხვევაში ადგილი აქვს გენერალიზებულ
ეპილეფსიას მაშინ,
როდესაც მოზარდებში
მაღალია კეროვანი
ეპილეფსიის სიხშირე.
[Pasuxi][Cit]|

3. nucii (Off)
[ 10 Sep 2013, 19:47 ]
გულყრის მიმდინარეობის
ზოგადი მიმოხილვა

აურა


აურა ბერძნული სიტყვაა
და ქართულად „ჰაერის
ქროლვის შეგრძნებას“
ნიშნავს. იგი ასევე
შესაძლებელია გაგებულ
იქნას როგორც
„გაურკვეველი, შეუცნობელი
წინათგრძნობა“. როდესაც აურა იზოლირებულია, იგი
შეიძლება მარტივი
პარციალური გულყრების
ერთადერთ – სუბიექტურ
– სიმპტომს
წარმოადგენდეს. იგი
თავის ტვინის
კონკრეტულად
შემოფარგლული
რომელიმე კერის
ნერვული უჯრედების
ეპილეფსიური აქტივობის
შედეგია. ქერქის
ცალკეული
რეგიონებისთვის
შესაბამისი ფუნქციური
სიმპტომების დაჯგუფებას
დიდი დიაგნოსტიკური
მნიშვლელობა აქვს
ეპილეფსიური კერის
ლოკალიზაციის
დადგენისთვის.
ეპილეფსიური აქტივობის
გავრცელებას, როგორც
წესი, ე. წ. მეორადი
გენერალიზებული
გულყრა მოჰყვება. აურის
ტიპები და ხასიათი
განსხვავებლია,
მაგალითად ე. წ.
„ვისცერული აურა“, კუჭის მიდამოდან აღმავალი უცნაური, არასასიამოვნო
შეგრძნება გვხვდება
საფეთქლის წილის
ეპილეფსიის დროს.
ყველაზე ხშირია სმენის
დაკარგვის შეგრძნება,
ყურში ჟღარუნის
შეგრძლება ან ნემსის
ჩხვლეტის შეგრძნება
თხემის წილის
ეპილეფსიის დროს ან
ვისცერული
ჰალუცინაციები
ოქციპიტალური - კეფის
წილის ეპილეფსიისას.
სხვა მაგალითებისთვის
შეიძლება მოვიყვანოთ
კონცენტრაციის უნარის
გაძნელება,
გულმავიწყობა და
გარემოს სწორად აღქმის
უნარის დაკარგვა.
[Pasuxi][Cit]|

5. nucii (Off)
[ 10 Sep 2013, 20:10 ]
ტერმინალური ძილი

ზოგიერთ ეპილეპტიკს
მოგვიანებით საკუთარი
აურის გახსენება შეუძლია, თვით გულყრის კი არა (ამნეზია).
გულყრის შემდეგ ავადმყოფი როგორც წესი გარკვეული დროის განმავლობაში, რაც
შესაძლოა რამდენიმე
საათი გაგრძელდეს,
დეზორიენტირებული და
ძილად მივარდნილია.
(ტერმინალური ძილი).

მულტიფორმული ეპილეფსია

გარკვეული კატეგორიის
პაციენტებს აქვთ როგორც
გენერალიზებული, ისე
ფოკალური გულყრები
სხვადასხვა დროს. ასეთი
მულტიფორმული
ეპილეფსიის დიაგნოზში
უნდა აღიწეროს თითოეული გულყრის ტიპი.
[Pasuxi][Cit]|

7. nucii (Off)
[ 10 Sep 2013, 21:12 ]
"შემთხვევითი" გულყრების მიზეზები:

*ცხელება (გულყრები ბავშვებში)
*უძილობა
*ფიზიკური გადაძაბვა
*მოციმციმე შუქი
სხვადასხვა ეფექტებით,
მაგალითად დისკოთეკაზე
*ჰიპოგლიკემია
(გლუკოზის დაბალი
კონცენტრაცია სისხლში)
დიაბეტიკებში
*ნარკოტიკები,
ალკოჰოლი, მაგალითად.:
*ალკოჰოლური ინტოქსიკაცია
*ექსტაზი
*კოკაინი
*თერაპიული ფსიქოტროპული პრეპარატები,
მაგალითად.:
*ამიტრიფტილინი
[Pasuxi][Cit]|